In Memoriam
Vele GAV-leden verdienen bijzondere aandacht op deze website. Het “In Memoriam” beperkt zich tot ereleden en leden aan wie de Dr. Evert Bosch-prijs is uitgereikt: H.D.E. Milders, Pim Ouwehand, Henk de Raadt, Huib van der Giessen, Evert Bosch, Phons Schröder en Kees de Wilde. Op dit moment zijn alleen de laatste vier hier opgenomen.
_______
Kees de Wilde
* 18-2-1950 † 17-4-2023
In Memoriam, geschreven in GAVscoop door N.W.M van Cappellen-de Graaf:
Een veelzijdig mens is niet meer…
Kees en ik hebben elkaar voor het eerst ontmoet in 1988, op een GAV-ledenvergadering. Hij werkte indertijd bij de Levob en ik bij Centraal Beheer.
Blijkbaar was er vrij snel een ‘klik’ want daarna waren we tot mijn pensioen in 2009 bij vrijwel alle GAVledenvergaderingen, nascholingen en gezamenlijke commissievergaderingen in elkaars buurt te vinden. Bij de – toen nog – copieuze diners in aansluiting op de ledenvergadering zaten we steevast aan dezelfde tafel.
Kees is jarenlang erg actief geweest voor de GAV, hij maakte deel uit van diverse commissies en was 6 jaar lang bestuurslid. Door zijn achtergrond als internist had hij een buitengewone inbreng in de GAV.
Hij wordt in een artikel in GAVscoop 2 van 2011 een duizendpoot genoemd. Hij deed ‘alles’ op particulier verzekeringsvlak, dat wil zeggen ziektekosten, arbeidsongeschikheid, levensverzekeringen én letselschade.
Vanwege bovenstaande en vanwege zijn inzet bij GAVscoop (waarover hieronder meer) is hij in mei 2011 benoemd tot erelid van de GAV. Een aardig detail is dat hij, juist bij de vergadering waarin dit zou plaatsvinden, te laat kwam. Terwijl iedereen dacht dat we het zonder hem zouden moeten afhandelen kwam hij toch nog net op tijd binnen om zijn eigen benoeming bij te wonen. Hij kreeg daarbij van de voorzitter naast de eervolle benoeming de toezegging dat hij zich voortaan niet meer zou hoeven te verantwoorden als hij te laat kwam.
Maar waar ik de meeste herinneringen aan heb, is onze prettige samenwerking met betrekking tot GAVscoop. Wij hebben beiden aan de wieg hiervan gestaan.
In eerste instantie zou de SBVO (later Wetenschappelijke Commissie genoemd), die al in 1990 opgericht was, nieuw leven ingeblazen worden. Daartoe werd in 1996 een bestuur opgericht met Kees als voorzitter. Het doel van de SBVO was drieledig: de eerste twee betroffen de wetenschap en het derde was het uitgeven van een verenigingsblad. Dat laatste heeft, in ieder geval in ónze tijd, altijd de overhand gehad.
GAVscoop was de opvolger van het sinds 1984 bestaande GAV-bulletin, dat jarenlang door Phons Schreuder vrijwel op eigen kracht uitgegeven werd. Ik herinner me goed hoe groot de uitdaging was om een wetenschappelijk blad op te zetten. Niemand van de redactie had daar ervaring mee. De communicatiemogelijkheden waren heel wat minder dan tegenwoordig: geen e-mail, dropbox en pdfbestanden, maar bellen, per post versturen, kopiëren en faxen.
Kees had een vooruitziende blik toen hij tijdens de SBVO-vergadering in 1996 de positieve kanten van e-mail ter sprake bracht. Hij dacht echter dat het algemeen gebruik nog even op zich zou laten wachten…
Daar staat tegenover dat we bij de eerste vergaderingen gebruik konden maken van de secretaresse van Kees, die een groot deel van de administratieve taken op zich nam. Dat er toch een waardig blad van de grond gekomen is, is naast de inbreng van de gedreven redactieleden voor een grootdeel aan Kees te danken geweest.
Al bij de oprichting van GAVscoop werd besloten om jaarlijks ergens te gaan dineren, later is dat uitgegroeid tot een dag- en avondvullend programma: vaak een GAVscoop, jaargang 27, nummer 1, mei 2023 5 sportieve activiteit afgesloten met een diner. Met heel veel plezier denk ik aan die dagen terug, wat was het altijd gezellig!
Daarom hebben we deze traditie in kleine kring – dat wil zeggen vier (ex-)redactieleden met partners –voortgezet, ook na het vertrek van Kees uit de redactie in 2010 en dat van mij in 2013. Elk jaar was het weer als vanouds, we kenden elkaar immers al zo lang en hadden zoveel gemeenschappelijke herinneringen. De laatste bijeenkomst was in november 2022 en dat zal ook gelijk de laatste zijn in de oude samenstelling. Voortaan zullen we het helaas zonder Kees moeten doen.
Op deze manier hebben wij Kees niet alleen beroepshalve leren kennen maar kwamen we er ook achter hoe veelzijdig hij daarnaast was: Kees was een halve boer, hij had landerijen en allerlei beesten die veel zorg nodig hadden. Zijn paarden waren niet voor iedereen geschikt om op te rijden, je moest wel overwicht hebben om in het zadel te blijven. Dat heeft hijzelf herhaaldelijk ervaren.
Hij reisde veel en vaak, met de auto, de motor, het vliegtuig of te voet. Met Rita of alleen, in een tentje of in een chic hotel, alles was mogelijk.
Soms werden de plannen doorkruist door zijn andere activiteiten. In 2019 dreigde een vakantie naar Namibië en Botswana in het water te vallen doordat een paard in een draad was blijven hangen, met als gevolg een grote wond, peesletsel en een slagaderlijke bloeding. Gelukkig kon hij tijdig een vervanger krijgen om voor zijn opstal en dieren te zorgen.
De meeste indruk heeft hij op mij gemaakt met zijn kennis van de natuur. Ik stond er steeds weer versteld van hoeveel hij wist. Bij ons laatste uitstapje hebben we onder leiding van een gids een boswandeling gemaakt in de buurt van Oudemirdum. Maar we hadden net zo goed, of beter, Kees als gids kunnen hebben want hij bleek minstens zoveel te weten en te kunnen vertellen als de officiële gids.
Zijn motto was doorgaan, niet bij de pakken neerzitten en uit het leven halen wat je kan. Dat bleek wel in het laatste telefoongesprek dat ik met hem had, enkele weken geleden. Hij vertelde mij dat hij lichamelijk behoorlijk beperkt was, maar sinds kort bezig was met een on-line cursus determineren: ”Vanuit je stoel kun je ook nog heel veel.”
Helaas, het is er niet meer van gekomen.
Een fijne collega, markante persoonlijkheid en goede vriend is niet meer…
We zullen hem missen.
_______
Alphons E. Schröder
Geboren te Malang 13-10-1942
Overleden te Nieuwegein 19-12-2010
In Memoriam uitgesproken bij de uitvaart door Wim Schuwirth:
Phons suda meninggal
Annemiek, familie Schröder en alle geachte aanwezigen,
U kent de slotakkoorden van de Max Havelaar: “…het prachtig rijk van Insulinde, dat zich daar slingert om den evenaar, als een gordel van smaragd!….”. Onder de tropenhemel ligt in oost Java de stad Malang. En toen die gordel van smaragd gebukt ging onder de Japanse bezetting werd in die stad een zeer bijzonder mens geboren. Onze Phons. Qua lichaam was hij een “orang kecil”, een kleine man. Maar qua geest en karakter was hij een “raksasa besar”, een grote reus. Op zondag 19 december besliste de grote kracht in het heelal, die alles bestemt: tot hier en niet verder. Zijn hart viel stil. Namens de beroepsvereniging van de geneeskundig adviseurs, de GAV, wil ik hem de allerhoogste lof toezwaaien en de diepste dank betuigen, waartoe woorden te kort schieten. Voor de ontwikkeling van ons vak heeft hij prestaties geleverd, die onsterfelijk en onuitwisbaar zijn. De GAV kent geen enkel lid dat niet met hem te maken heeft gehad en er is niemand die niet onder zijn invloed heeft gestaan. De GAV bestaat al meer dan honderd jaar, maar niemand kan hem in de verste verte evenaren in zijn verdienste. In het zonnestelsel van de GAV stond hij in het middelpunt en alle bewegingen bevonden zich in zijn gravitatieveld. Het zou buiten mijn vermogen liggen om een opsomming te geven van alles wat hij met een tomeloze en nimmer aflatende inzet heeft gepresteerd, waaraan hij leiding gaf, waaraan hij denkend en handelend zijn medewerking verleende. Het organiseren van onderwijs was zijn “kuda kepang”, zijn stokpaardje. Jarenlang was hij het boegbeeld van alles wat met onderwijs te maken heeft. Ook buiten de GAV zal iedereen zich Phons herinneren. Iedereen kon een beroep op hem doen. Toen bijvoorbeeld een belangrijk overlegorgaan als de WMSR overging in de vereniging NVMSR stond men voor de zware taak om de cursus te organiseren. Phons heeft het gedaan. De cursus werd een groot succes, maar het werd zijn zwanenzang.
Iedereen weet dat hij alles op een bepaalde manier deed, die samenhangt met zijn Indonesische achtergrond. Hij deed het zoals hij het deed. Met Sinatra kan hij zeggen: “I did it my way”. Persoonlijk noemde ik hem altijd “orang gila” en dat betekent “gekke vent” en elke keer schoot hij daarbij volop in de lach, want hij wist dat ik het bedoelde als een koosnaam.
Als toenmalig voorzitter van de GAV is mij de bijzondere eer ten deel gevallen om Phons tot erelid te mogen benoemen. Daar heeft hij immens van genoten. Deze welverdiende titel paste hem als een maatpak, als zijn casual kleding en als zijn huisbroek. Als erelid voelde hij zich “senang”.
Alles wat hij deed deed hij met een adeldom van karakter. Nimmer kwetste hij mensen. Hij was een stille kracht. Altijd trad hij op met beminnelijkheid, tolerantie en een oosterse wijsheid. Wij zijn niet in staat om die diepe wijsheid te doorgronden die zo kenmerkend is voor de gordel van smaragd.
Ik spreek hier namens de GAV, maar ook een persoonlijke emotie spreek ik uit. De vrijdag voorafgaande aan zijn overlijden hadden Phons en ik een afspraak op mijn kantoor en daar verheugde ik mij op. Hij belde af en zei dat hij naar het ziekenhuis ging. Daar werd hij opgenomen. Zaterdag belde ik hem in het ziekenhuis. Ik kreeg onheilspellende berichten te vernemen. Het was ons laatste gesprek. Dat ligt veilig opgeborgen in de schatkamer van mijn herinnering. Dat neemt niemand me meer af.
Eenieder van ons zal nu zijn weg moeten vervolgen zonder onze Phons als metgezel. Pon suda meninggal. Saya tida mengerti. Phons is er niet meer. Ik kan het nog steeds niet bevatten.
Phons, goede vriend, grote eerbiedwaardige man, bedankt. En waar je ook gaat, het ga je goed en voor altijd tot ziens.
Neen ik zeg het toch liever in de taal die ik altijd met hem sprak, zijn moedertaal:
Pon, sobat jang baik, tuan besar jang terhormat, terimah kassi, selamat jalan dan sampai bertemu lagi.
_______
Evert Bosch
Overleden 15-6-2010
In Memoriam, geschreven in GAVscoop door Phons Schröder:
Op 15 juni 2010 hebben we afscheid moeten nemen van Evert Bosch op de leeftijd van bijna 80 jaar. Ik denk dat vele ”jongeren“ onder ons zich hem niet herinneren omdat Evert al enige tijd met pensioen was en vanwege zijn handicap de laatste jaren daarvóór de ledenvergaderingen ook al niet meer bezocht.
Voor de GAV was en is Evert Bosch belangrijk omdat onze wetenschappelijke verenigingsprijs naar hem vernoemd is.
Ik heb Evert leren kennen tijdens mijn co-schap interne geneeskunde in het Binnengasthuis te Amsterdam in 1968. Hij was letterlijk en figuurlijk een ”grote dokter“ op de interne afdeling bij Prof.Dr.J. Borst. Hij runde daar de Röntgenafdeling samen met Dr.J. Viersma, de rechterhand van professor Borst. De aanvraag voor röntgenfoto’s moest goed onderbouwd worden, anders werd deze gewoon niet gehonoreerd. Dit kun je je vandaag de dag niet meer voorstellen maar in die tijd was dat usance. Deze methodiek is Evert ten voeten uit, als je iets wilt dan moet je dat kunnen onderbouwen, hetzelfde geldt voor een medisch advies in particuliere verzekeringszaken.
Na mijn co-schap heb ik Evert niet meer gezien totdat hij begin jaren 80 lid werd van de GAV. Hij zat toen in een rolstoel en was geneeskundig adviseur van Delta Lloyd, afdeling leven. Het vak van geneeskundig adviseur had hij geleerd van Viersma bij de Hollandsche Sociëteit. In 1985 besloot het toenmalige GAV-bestuur om het 75-jarig bestaan van de GAV te vieren met een congres. Dit congres werd bij Delta Lloyd groots gevierd met als titel: “De vrouw als risico voor het leven”. Evert hielp mee het congres te organiseren omdat hij in positieve zin gecharmeerd was van de titel, want dankzij zijn vrouw Hillie wist hij, ondanks zijn medische beperkingen, zijn verdere medische leven inhoud te geven en kon hij ook overal aan deelnemen. In 1986 bezocht een grote delegatie het ICLAM-congres in Tokio en ook Evert was daarbij. In 1989 zat hij in de wetenschappelijke commissie van het ICLAM-congres in Den Haag en was hij ook dagvoorzitter.
De aandoening die hij had heeft hem er niet van weerhouden om een uitmuntend geneeskundig adviseur te zijn, niet alleen bij Delta Lloyd maar ook bij de WestlandUtrecht, Royal Leven Nederland en de AlherMij. Bij deze laatste maatschappij, later Swiss Re Nederland, hielp hij mee de (nu geheten) Life Guide te ontwikkelen en te onderhouden. Hij las veel wetenschappelijke literatuur en wist de extra sterftekansen en risico-inschattingen altijd goed te onderbouwen. In 1993 verscheen van zijn hand een artikel in het NTVG over levensverzekeringsgeneeskunde waarin hij vooral wees op een goed evidence based medisch advies. In het artikel gaat hij ook in op de overbodige informatie die sommige van onze collega’s opvragen. Hij vond dat een goede gezondheidsverklaring vaak beter was dan een keuring. Dit onderbouwde hij met literatuur en vond er zelfs zijn weg mee bij het tuchtcollege. Beroemd is ook de anecdote bij een arbeidsongeschiktheidsbeoordeling. Een klant kwam voor een AO-claim bij Evert op het spreekuur. Toen Evert binnen kwam rijden in zijn rolstoel stond de klant op en zei: “Dokter, ik ga alweer aan het werk, als ik u zie werken dan moet ik dat ook kunnen”.
De GAV nam in 2002 de beslissing om een wetenschappelijke prijs in het leven te roepen. Gezien zijn ruime inbreng in de tachtiger en negentiger jaren werd besloten de prijs naar Evert Bosch te vernoemen en hem de eerste bokaal te overhandigen.
Evert was door zijn handicap de laatste jaren veel aan huis gebonden maar genoot van zijn gezin en zijn klassiekers. Ik schrok even toen ik het bericht van zijn verscheiden vernam maar tevens was ik verheugd dat ik hem heb gekend. Ons medeleven gaat uit naar zijn vrouw Hillie en de drie kinderen en Evert wil ik bedanken voor de goede adviezen op ons vakgebied.
_______
Huib van der Giessen
Overleden 5-1-2000
In Memoriam, uitgesproken in de ALV door Wim Fontein:
Herinneringen aan al het goede, lovende woorden soms in superlatieven vallen dierbare, gerespecteerde overledenen dikwijls ten deel. Zo werden deze ook overvloedig uitgesproken en neergeschreven bij het herdenken van Huib van der Giessen. Ik zal daarop niet afdingen, integendeel, ook ik zal dat doen.
Echter 12 à`14 jaar geleden, bij zijn eerste schreden op het pad van geneeskundig adviseur waren zijn toch ook toen al aanwezige kwaliteiten bij zijn directe “baas”, tevens voorzitter van de GAV, Henk de Raadt zeker niet zo vanzelfsprekend. Daarover bestond bij hem de nodige twijfel. Reden waarom er een wat oudere, vaderlijke, ervaren huisarts aangetrokken werd. Deze zou, bij niet voldoen van Huib op het moment van pensionering van De Raadt, het sectorleiderschap van de afdeling Medische Zaken bij Nationale-Nederlanden op zich moeten nemen. Een complot theorie zult u wellicht zeggen.
Huib kennende zal het u niet verbazen dat dit “complot” hem eerder uitdaagde dan in de hoek drukte. Enthousiast zette hij zich in, op positieve wijze gaf hij vorm aan alles wat op zijn weg kwam, zijn kennis van zaken nam al maar toe. Eénmaal sectorleider en later ook GAV-voorzitter toonde hij aan te beschikken over diplomatie, daadkracht en sturend vermogen. Door een helder oordeel te combineren met een grote en ook warme, persoonlijke betrokkenheid werd hij een wijs en gerespecteerd sectorleider en bestuurder. In zijn dagelijks werk was hij op en top arts, altijd oog houdende voor de individuele belangen van clienten. Een zeker charisma kan hem niet ontzegd worden. Hij had altijd iets te vertellen. Als hij sprak, viel iedereen stil. Toch kon hij soms, schijnbaar, autoritair overkomen. Aan gezanik had hij een hekel. Deed zich dat voor, dan kon hij wat cynisch, met een vleug humor doorspekt, daarop reageren. Niet iedereen was hem daarvoor altijd even dankbaar.
Huib was niet alleen een markante, maar ook beminnelijke persoonlijkheid met een sterk karakter. Tijdens zijn lange ziekteperiode gekenmerkt door afwisselende momenten van hoop en vrees sterkte hij zijn omgeving en zeker ook ons zo dicht in zijn nabijheid door zijn moed, strijdvaardigheid en wilskracht. Lang lukte het hem mede hierdoor te “overleven”. Uiteindelijk moest hij toch berusten in het verliezen van een ongelijke strijd. Daarmee verloren wij niet alleen een dierbare collega, maar ook een goede, innemende vriend.
Wij zijn blij Huib gekend te hebben en met hem te hebben kunnen samenwerken.
Ons medeleven gaat uit naar zijn vrouw Hélène en zijn kinderen Bastiaan, Belia en Anna.